De grensovergang

Vanmorgen om half 8 stap ik op de trein naar Ulaanbatar.
Ik heb wagon 3, bed 15. De wagon slaapt nog, het is namelijk half 3 AM, het eilandje van de treintijd. Overal verschijnen slaperige koppen. Ook in mijn coupe liggen 2 slapers. Ik dump mijn bagage en ga in de gang staan, tot alles wat gaat leven.

De dag verstrijkt. De grensovergang komt steeds dichterbij. Er worden verhalen over verteld.
Ik lees hardop wat Lonely Planet erover schrijft: Douchen op het perron. 6 tot 12 uur in de wacht. Geduld. De wc gaat op slot. Uit mezelf vertel ik dat de bagage handmatig gecheckt wordt. Alles moet uit de rugzak.

De trein stopt. We mogen uitstappen, het perron op. Het ziet er verlaten uit. Karina vind het spannend. 'Ik hou er gewoon niet van.' zegt ze. Ik loop wat heen en weer. Een beetje beweging na al dat gezit en gehang.
Vanuit de verte zie ik een uniform het perron oplopen. In stevig tempo komt het dichterbij. De provodnitski wenkt ons. We moeten naar binnen. Op de gang staan we bij elkaar te praten. Uit het raam zie ik mensen in uniform in strakke orde over het perron lopen. Ze gaan de wagons binnen. Ik zie een geüniformeerde met een hond. Opeens lopen er ook in onze wagon mensen in uniform. De opperprovodnitski loopt met hen mee.
'Ik heb een hekel aan machtsvertoon,' zegt Karina.

We moeten onze coupe in.
Ik ga mijn coupe in samen met een stel uit Engeland. Er komt een man in donker uniform voor de deuropening staan. Hij zegt: 'Passport'. Wij geven ons paspoort, hij kijkt erin, geeft het terug en gaat. Even later komt er een vrouw in uniform. Ze heeft een checkmachine in de hand. 'Passport', roept ze hard. Ik denk aan Anna de gids van het Baikalmeer. Vanmorgen zei ze nog: 'Geef alles wat ze willen hebben en doe alles wat ze willen.' (dat gaf een onveilig gevoel)
Het uniform geeft het bevel, wij volgen ze op en Karina houdt er niet van.
Ze bekijkt de foto op mijn paspoort. 'Look at me,' zegt ze bars. Ik kijk naar haar. Blond haar in een staart gebonden achter haar hoofd. Ze heeft een onbestemde leeftijd. Ergens tussen de 30 en de 50. Een streng gezicht, grove trekken. Donkere onwrikbare ogen, rood gestifte lippen. 'Don't look at me,' roept ze. Oeps. (doe alles wat ze willen) Ik zak naar beneden. Een donkerblauw uniform, jas en broek. Ze bladert mijn paspoort door en sleept het langs haar checkapparaat. Dan legt ze het tegen de deur van de coupe en knalt er een stempel op. Ze gaat. Pfft.
Er komt andere vrouw voor de bagagecheck. We moeten het bed opklappen en het bagageluik openen. Ze werpt er een vluchtige blik in en gaat verder.

Als de trein uiteindelijk weer rijdt gaan we in traag tempo door niemandsland. Het is donker. Het niemandsland is onzichtbaar. 12 kilometer land zonder eigenaar. Overgeslagen bij landjepik.
We mogen naar de wc. Lopen en praten. We mogen zelfs eten. Ik maak een coup a soup. Geruisloos rijden we het volgende land binnen. Voor een nieuwe serie stoppen, wachten en controles.

De opperprovodnitski sluit de gordijnen in de gang. Ik zie dat de gordijnen grijs zijn. Ze stuurt ons de coupe in. Samen met een vrouw in uniform loopt ze door de geblindeerde gang. Even later komen ze in de deuropening van onze coupe staan. Ik zie dat het uniform een andere kleur blauw heeft dan de uniformen aan de andere kant van de grens. Een soort grijsblauw. Het past goed bij de gordijnen. Het is een rok uniform, de vrouw heeft er stevige kuiten onder. 'Passport,' zegt de provodnitski, wij geven het paspoort, ze maakt er een stapeltje van en neemt het mee.
Ik hoor lawaai op de gang en steek mijn hoofd om de coupedeur. Op de gang staat een man in uniform, hij strekt zijn arm uit naar mij en wappert met zijn hand. Ik mag niet kijken en moet terug de coupe in. Even later komt de man voor onze coupe staan, zijn gezicht staat onbewogen. Hij praat niet, maar gebaart ons met hand en vinger de coupe uit. We gaan op de gang staan. De man doet de deur dicht. We horen het bed op het luik klappen. Het duurt lange minuten voor de man weer naar buiten komt komt. Hij gebaart ons weer naar binnen. De rugzakken liggen op de bedden.
Er loopt een man met een hond door de gang.
We krijgen onze paspoorten terug

Het is middernacht. Het duurt uren. Ik ben moe en ga op bed liggen. Het is koud, ik trek een deken over me heen. Probeer te lezen. Het boek valt dicht. Wat maakt het ook uit denk ik. Ik ga slapen. Als ik wakker word voel ik de trein bewegen. We rijden! Het is gelukt!
De grens is gepasseerd.
Ik ben toegelaten tot Mongolie.
En strax: Ulanbaator!


maandag 12 september 2016
De grensovergang tussen Irkutsk en Ulanbaator